Nosema

Arıcılık mesleği, bilgi ve beceri gerektiren bir uğraştır. Arı ve arı ürünlerinin bakımı ve elde edilmesi hayıflanmayacak bir iş olduğu için gereken arıcılık malzemeleri, bilgiler ve becerilerin sağlanmış olması gerekmektedir. Örneğin arı hastalıkları ve zararları arıcılık mesleğinde önemli bir konudur. Ergin arılarda görülen Nosema hastalığı vardır ve bu hastalığın sebebi bir protozoa olan Nosema apisdir (zander). Bu sözünü ettiğimiz hastalık, ana, işçi ve erkek arıların her birinde de görülebilmektedir. Bu hastalığın arıcılara vermiş olduğu zararlar diğer arı hastalıklarının verdiği zararlardan ne yazık ki daha fazladır.

   Nosema apis, tek hücrelilerin sporlular sınıfındandır ve nosema çeşitleri birçok böcek gruplarında ve omurgalı hayvanlarda (özellikle balıklarda) görülebilmektedir. Arıların ise ve nosema apis sporlarını yiyeceklerle almaktadırlar. Çevrede bulunan arılardan bulaşan bu sporlar arıcılık malzemelerinden olan kovan içerisine geldiğinde hızla yayılabilmektedir. Hızlı bir şekilde arıdan arıya geçen bu spor kovan içerisindeki tüm arıların hastalığa bulaşmasına sebep olmaktadır.

   Nosema, arıların orta barsak epiteline yerleştiğinden dolayı hastalığın bulaşması da dışkı yolu ile olmaktadır. Bu hastalığın belirtileri çevre koşulları ve kovanın durumuna göre değişkenlik gösterebilmektedir. Mesela kimi zaman kovandaki bütün arılar Nosema ile kaplı olduğu halde kovanda hiçbir hastalık belirtisi görülmeyebilir. Nosema, bulaştığı bağırsak epitel hücrelerinin fonksiyonlarını engelleyebilmektedir ve arı güçlü ise barsak epiteli yenilenebilir. Bu durum ise hastalığın oldukça geç görülmesine sebebiyet verebilmektedir.