Arılar İçin Soğuk Havalar

 Arıcılık mesleğinde arı hakkında genel bilgilere sahip olmak, meslek aşamasında gereken arıcılık malzemelerini kullanmak büyük ölçüde önemlidir. Soğuk ve sisli havaların başlamasıyla doğada her şey sakinleşmekte, istirahat dönemine girmektedir. Bu durumu aynı şekilde arılıkta gözlemleriz.

  Arılar, kışı diğer emsali canlılar gibi tek değil toplu olarak geçirmektedirler. Bu dönemde kovan içinde yumurtlama tamamen durur. Kış salkımı oluşur ve hareketliliği toplu olmakla beraber halen gevşektir. Soğukların artması ile arılar birbirlerine sarılarak sıkı bir salkım görünümünü almaktadırlar. Kış uykusuna yatan tüm canlılarda olduğu gibi arının hayati hareketleri en asgari düzeyde kalır. Kaide olarak salkımın ortasında, ana arı ve genç arılar yer almaktadır. Yaşlı arılar, salkımın dışında bulunurlar. Burada yaşlı arıların görevi yiyecek temin etmek ve genç arılara köprü görevi yapmaktadır. Bu görev nöbetleşerek yer değiştirmektedir. Böylece yiyeceğe doğru hareket edilir. Bu dönemde arıların beslenmek amacı ile tükettiği yiyecek maddesi oldukça azdır. Devri daim hareketi halindeki salkımın arıcılık malzemelerinden olan çerçevenin dışına taşmadığı izlenir.

   Arıların bir araya gelip salkım halinde toplanması müşterek ısınma ekonomisine dayanmaktadır. Aynı olay oğul mevsiminde de görülebilir. Kovanı terk eden arıların, bir araya gelerek salkım teşkil etmesi gibidir. Dış çeperde yer alanlar zırh cidarı teşvik ederler. Soğuk havalarda kovanda ısı üretimi kanat titreşimi, abdomen sallama ve bacak hareketleri ile sağlanmaktadır.

Arı Hastalıkları

  Ülkemiz, ılıman iklim kuşağında yer alması, topografik yapısı ve bitki dağılımı sebebi ile arıcılığa elverişli koşullara sahiptir. Hem bitki döllenmesine olan büyük katkısı hem de başta bal olmak üzere balmumu, arı sütü, propolis, polen, arı zehri gibi arı ürünlerini sağlaması açısından arıcılık büyük önem taşımaktadır ve kullanılan arıcılık malzemeleri de önemlidir.

  Arıcılık, kültür arazisi az olan sağlık ve taşlık yerlerde, orman içi ve kenarı köylerde gelişme olanağının bulunması ve 10.000 civarındaki orman köylüsünün en önemli geçim kaynaklarından birisi olması açısından da önemlidir. Fakat bal arıları doğada pek çok doğal düşmanın etkisi altındadır Bunlar, çeşitli virüs hastalıkları (tulumsu yavru çürüklüğü, arı felci), bakteriyel (Amerikan yavru çürüklüğü, Avrupa yavru çürüklüğü, Septisemi), mantar (kireç hastalığı ve taş hastalığı) ve paraziter etkenler (Varroa jacobsoni, Euvarroa sinhai, Acarapis Woodi), nosema, amoeba gibi protozoon hastalıkları, mum güveleri, arı biti gibi zararlılar, ayı, fare, eşek arıları, karıncalar, arı kuşu gibi saldırganlardır. Bu zararlılardan Varroa jacobsoniyi memleketimizde 1977 yılından beri birtakım vermiş olduğu zararlardan dolayı tanımaktayız. Bu arı akarının arıcılık sektörüne indirdiği darbe, diğer tüm arı hastalık ve parazitlerin zararlarından fazla olduğu gerçeği vardır. 1987 yıllarında yeni ortaya çıkan bir arı akarı da mellitiphis alveariustur. Bu arı akarı ilk kez 1986 yılında Berlese tarafından görülmüştür ve Britanya, Yeni Zelanda ve Avrupa kıtası kovanlarında kaydedilmiştir.

Polonya’daki Arıcılığa Genel Bakış

   Polonya arıcılığı, oldukça zengin ve yaklaşık bin yılık bir geleneğe sahip olmak ile öğünmektedir. Polonya topraklarında ilk bal ve bal mumu üretimi Lehlerin buralara yerleştiği ilk yıllarda başlamıştır. Birçok önemli doküman, kütük kovanlar ve arıcılık malzemeleri yüzyıllar öncesinden günümüze kadar ulaşabilmiştir. Bu ulaşabilen ürünler ise arıcılık müzelerinde sergilenmektedir. Bilimsel gelişmelerin destekleri sayesinde Polonya arıcılık ekonomisi sürekli büyüme göstermektedir. Polonya’da son on yılda (1987 senesinde alınan bilgilere dayanarak) nektarlı ağaç sayısı iki katına çıkmıştır. Halen Polonya’da 210.000 arılık bulunmaktadır ve arı kovan sayısı da 2,1-2,5 milyon olarak tahmin edilmektedir.

   Polonya’da arıcılık, genellikle şahıslar tarafından yapılmaktadır. Sadece ülkedeki arıların %0,2’si devletin ve kooperatiflerin elindedir. Arıcılığı sevdikleri için ve aile bütçesine bir ek gelir sağlamak için amatör olarak arıcılık yapanların sayısı da fazladır. Bal üretiminin çoğu profesyonel arıcılar tarafından sağlanmaktadır. Bal ve mum, devlet bünyesindeki ticari kuruluşlar ve bahçe bitkileri, arıcılık kooperatifleri tarafından satın alınmaktadır. Kooperatifler, arıcıların teşkilatlanmasına, gerekli arıcılık malzemelerinin teminine de yardımcı olmaktadır.

   Polonya, bal üretimi bakımından kendisine yeterli bir ülkedir. Kovan başına bal üretimi 8-12 kilodur. Kişi başına bal tüketimi ise yaklaşık 0,35 kilo olmaktadır. Üretim ve kişi başına tüketim dünya ortalaması civarındadır. Ülkenin yıllık bal üretimi 20 bin tondur. Baldan başka, insan sağlığının korunmasında ve hastalıkların tedavisinde gerekli olan diğer arı ürünleri de elde edilmektedir.

Arı Kuşu ve Tanınması

      Doğada arı kuşunun (merops apiaster L.) arıcılık malzemelerinden olan kovan toplulukları civarlarında uçarak işçi arılara saldırıp kolonilere birtakım zararlar verdiği ortaya çıkmıştır. Ergin olanların boyu 26-28 santim, kanat uzunluğu 14 santim, kuyruk uzunluğu 10.5 santim, ağırlığı 60 gram ve gaga uzunluğu erginlerde 3.7-4.4 santimdir. Gaga ince, uzun, sivri ve hafifçe aşağı doğru kıvrıktır. Ergin erkek ve dişinin kuluçka zamanında gerdan tüyleri parlak sarı renkte olmaktadır. Gerdan, alt taraftan mavi siyah renkte bir şerit ile çevrilmiştir.  Kursak bölgesinden kuyruk altı tüylerine kadar alt kısım mavi- yeşildir.

      Arı kuşunun alnı beyazdır. Tepe ve sırtın ön kısmı kestane kahverengi rengindedir. Omuz tüyleri sarıdır. El uçma tüylerinin büyük bir kısmı mavi ve yeşil, kol uçma tüyleri ise pas rengindedir. Yeşil renkte olan kuyruk tüylerinin dış kenarları ise mavidir. En ortadaki kuyruk tüyleri diğerlerinden bir veya üç santim daha uzun ve uçları da sivridir. Gaga ise siyah, ayaklar da koyu kahverengidir.

    Arı kuşu, her ne kadar eski dünyanın sıcak bölgelerinde yaşamakta ise de aslında göçmen bir kuştur. İlkbahar sonlarında kışı geçirdiği tropik Afrika’dan kuzeye doğru göç ederek Akdeniz’in doğusundaki ülkelere, Türkiye, İran, Irak, Suriye, Türkistan ve Batı Sibirya’ya, Avrupa’da ise Balkanlar, Karadeniz’in batısı, Güney Rusya, İtalya, Sardunya ve Sicilya adaları ile Fransa’nın güneyi ve İspanya’ya kadar yayılır.

Sonbaharda Kışa Hazırlık

  Arıcılık mesleğinde yıl boyunca birtakım yapılması gereken işler bulunmaktadır. Arıcı, arının sağlığı için ve verim elde etmek için gereken bakımları, beslemeleri ve gözlemleri yapmakla yükümlüdür. Örneğin sonbaharda yapılacak olan kışa hazırlık ve kışlatma arıcı için önemli bir konudur. Havaların soğuması ve gece ile gündüz sıcaklık farklarının artmasıyla arıcılık malzemelerinden olan kovanlardaki uçuş deliği ve iç hacmi arı mevcuduna göre daraltılır.

   Kovan iç düzeninde, ortada yavru çıkmış bir veya birkaç bal kemerli çerçeve ile yanlarda bal dolu çerçevelerin olmasına dikkat edilip özen gösterilmelidir. Arıların bulunmadığı boş çerçeveler kovandan alınır ve iki tane bölme tahtası sağlı sollu konulabileceği gibi bir tane de kullanılabilir. Bölme tahtası tek kullanılıyor ise koloni kovanın güneş gören tarafına alınır. Kovan üzerine yeterli miktarda örtü bezi konulur ve plastik örtülerden kaçınılmalıdır. Bez, kovan içi nemini emmesi bakımından oldukça kullanışlı bir araçtır. Plastik örtüler, kovan içi neminin artmasına sebebiyet vermektedir. Buna bağlı olarak da kovanda çeşitli hastalıklar baş gösterir.

     Arıcılık malzemelerinden olan kovanda, su alabilecek çatlak ve delikler iyice kapatılmalıdır. İçerideki ve dışarıdaki kışlatmalarda kovanı nemden korumak için yerden 20-30 santim yükseklikte sehpalar üzerine koymak gerekmektedir. Koloniler güneye bakan, rüzgârdan korunmuş, taban suyu olmayan arazilere, yerlere yerleştirilmelidir. Kovanlar kuru ve nemsiz arazide öne eğimli olarak konulur ve böylece kovanın kışın içine nem alması da engellenir.

Eylül ve Ekim Ayında Arıcı İçin Yapılacak İşler

    Arıcılık mesleğinde belirli olan aylarda arıya gereken bakımın yapılması, beslenmesine önem verilmesi ve hijyenik arıcılık malzemelerinin kullanılması gerekmektedir. Arıya verilen önem hem arıcı için hem de arı için oldukça değerlidir. Çünkü arıya gerekilen bakım ve beslenme süreçleri uygulanmaz ise, hasta olabilir ve istenilen verim sağlanamayabilir.

    Arıcılıkta belirli aylarda yapılacak işler ve dikkat edilmesi gerekilen noktalar vardır. Örneğin eylül ayında yapılacak olan işleri size aktaralım:

• Koloni kayıtlarınızı tutmayı mutlaka ihmal etmeyiniz.
• Eğer ana arısı verimsiz, yaşlanmış ve yıpranmış bir koloniye veya kolonilere sahipseniz genç ana arı veriniz.
• Eğer koloninizin kışı rahat geçirmesini istiyorsanız koloniye yeterli miktarda bal bırakınız.
• Eğer kolonilerde arı mevcudunuz var ise bunları birleştiriniz.
• Gelecek ilk bahara genç arı mevcudu sağlamak için iki ya da üç hafta süreyle kolonilerinizi şurup veya kekle besleyiniz.
• Besleyici şurup ya da keke yavru çürüklüğü hastalığını ve nosemayı önlemek için koruyucu ilaçlar katınız.

Bu sayılan maddeler eylül ayı için hatırlatmalardı. Ekim ayında yapılacaklara da göz atalım:

• Varroaya kaşı mücadele ediniz ve yavrusuz dönemde yapılan ilaçlı varroa mücadelesi iyi sonuç verdiği için bunu aklınızdan çıkarmayınız.
• Arılarınız çam balı üretim sahalarında ise bal hasadından sonra varroa mücadelesi yapınız.
• Kovanınızda bulunan fazla olan boş çerçeveleri alınız ve serin, kokusuz ve nemsiz yerlerde saklayınız.
• Uçuş deliklerini kapatınız.
• Kolonilere bu aydan sonra çok fazla müdahale etmemeye dikkat ediniz.

Amerikan Yavru Çürüklüğü Hakkında

  Arıcılıkta arının yanlış beslenmesi, ihmal edilmesi, kirli kullanılan arıcılık malzemeleri ve daha birçok sebep arıyı tehlike altına sokup çeşitli bakterilerin üremesine sebebiyet verebilmektedir. Arı hastalıklarının doğabileceği bu gibi durumlarda arıcı, gereken bilince sahip olmayıp önlem almaz ise arıyı tehlike altına sokabilmektedir. Örneğin arı hastalıklarından olan Amerikan yavru çürüklüğü, kovanlarda bulunan zararlı böceklerden, kovanlar arası çerçeve değiştirmelerinden, kovan nakillerinden, yağmacılık ve oğul vermeden bulaşabilmektedir.

  Hastalıklı olan kovan yerlerine arı nakli kesinlikle yapılmamalıdır.  Amerikan yavru çürüklüğü, bazı ülkelerde ihbarı mecburi hastalıklar arasına girmiştir ve bu hastalığın çok yoğun olduğu bölgelerde devlet karantina önlemleri almaktadır ve hasta kovanlara el koymaktadır. Nu ülkelerde, hastalığın çok yoğun olduğu kovanlar ise arıları ile beraber imha edilir. Uçuştaki arıların kovana döndüğü vakitlerde 0,25 litre benzin emdirilmiş şeritler kovan içinde yakılarak arıların ölmesi sağlanmaktadır. Bu kovanlar arılıktan uzak bir bölgeye götürülerek arısı, petekliği ve balı ile beraber yakılır.  

  Boş kovan gövdeleri içindeki tüm artık maddeler ise kazılarak toplanır ve imha edilir. Kovan içleri pürmüzle esmerleşene dek yakılır ya da formollü bezler ile silinerek dezenfekte edilir. Kullanılan tüm arıcılık malzemeleri (el demiri, maske, eldiven vb.) ise dezenfekte edilmelidir. Bunlar 500 gram çamaşır sodası ve 5 litre su karışımında 5 dakika kadar tutulduktan sonra çeşme suyundan da geçirilerek güneşte kurutulur.

Amerikan Yavru Çürüklüğü

     Arılar, arıcı için ana karakter ve uğraş olduğu için beslenmesi, gözetimi, barınması ve benzeri birçok etmen önemli yere sahiptir. Yanlış beslenme, ihmal, kirli arıcılık malzemeleri kullanımı gibi şeyler arının hastalığına yol açabilir ve bu durum arıcı için de hiç hoş olmayacak sonuçlar ortaya çıkarabilir. Örneğin tehlikeli bir bakteriyel yavru hastalığı olan Amerikan yavru çürüklüğü hastalığı, arı için tehlike oluşturmaktadır. Ana arı, işçi arı ve erkek arı larvaları bu hastalığa yakalanabilirler. Eğer gerekli önlemler de zamanında alınmaz ise tüm arılık ve çevre arılıklara kısa bir sürede yayılmaktadır.

    Amerikan yavru çürüklüğü, Amerikalı bir bilim insanı olan Dr. G.F. White tarafında 1904 yılında tespit edilmiştir. Basillus larvae, spor oluşturan bir bakteridir. Bakterinin vejatatif şekilleri 2-5 mikron uzunluğunda, 0.7-0.8 mikron genişliğinde ve hafif yuvarlak ve çomak şeklinde olup tüm yüzeyi de 20-25 mikron uzunluğunda flagellumlarla kaplıdır. Sporlanma sırasında flagellumlardan ayrılır ve bir yumak teşekkül eder. Sporları hafif iğ biçiminde 1.2 mikron boyutunda ve 0.5 mikron genişliğindedir. Basillus larvae dezenfektan maddelere karşı da oldukça dayanıklıdır. Yaşam süreciyse çevreye bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

  Arıcılık malzemelerinden olan kovanın içinde 33 yıl, 100 derecede ısıtılmış balda ise30 dakika kadar bir sürede yaşayabilmektedir. Bu bakteri, 116 derecede ise yaklaşık 20 dakika içerisinde ölmektedir. Arı için tehlikeli bir bakteri yavru hastalığı olan bu hastalık, arı için oldukça olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Arılarda Oğul Verme

  Arıcılık hem bilgi hem de beceri gerektiren zanaat sayılan bir meslek grubudur. Arıcının hem arının sağlığını gözlemlemesi hem de arının bakımı ve beslenmesinde kullandığı arıcılık malzemelerinin temizliğine dikkat etmesi gerekmektedir. Arılar, şifa kaynağı ürünler üreten minik canlılardır.

   Bal arılarında oğul verme, genellikle çevre koşulları tarafından idare edilmekte ve iç güdülerin tesri altında oluşmaktadır. Kolonide genç işçi arı sayısı arttıkça, koloninin kuluçka sahaları ve bal stoklama alanları daraldıkça, oğul verme eğilimi de artış göstermektedir. Bununla beraber nektar akımının başlarında yaşlı ana arı bulunan kolonilerde oğul verme olayı daha çok meydana gelmektedir. Çiçeklerden nektar gelişiminin uzun zaman devam ettiğini bölgelerde ve de iki nektar periyodu olan alanlarda, bir kolonide birden çok oğul teşekkülü olmaktadır. Kolonilerin oğul vermesi, doğal olarak yeni kolonilerin teşkili, yaşlı ana arıların yenilenmesi ve ana arı çiftleşme uçuşlarında ana koloniden yeni kolonilerin oluşması durumudur.

   Genel olarak bakıldığında ilk çıkan oğullarda, koloninin yaşlı ana arısı bulunmaktadır ve bu da geride kalan koloniye genç ana arı yapma şansını tanımaktadır. Oğul ile gidecek olan ana arı, oğul ile çıkmadan üç veya dört gün önce yumurtlamayı azaltır ve de uçma yeteneğini tekrar kazanarak ilk oğullara öncülük eder. Oğullar, uçabilen, genç ve bal toplamaya hazır işçi arılar tarafından oluşur. Ana arılar yeniden yumurta yapmaya başlayıncaya dek arıcılık malzemelerinden olan kovana getirilen balların çoğu stoklanır.

Arıya Hastalıkların Bulaşma Şekli

 

 Arı hastalıkları, arıcı tarafından bilinmesi gereken ve ihmal edilmemesi önemli bir durum olan konudur. Arılara hastalıklar kirli arıcılık malzemelerinden, güçsüz vaziyetteki kovanlardan, kovandaki çeşitli zararlı şeylerden bulaşabilmektedir. Amerikan yavru çürüklüğü, nosema ve Avrupa yavru çürüklüğü gibi çeşitli arı hastalıkları bulunmaktadır. Bu hastalıklar arıya da arıcıya da zarar verebilmektedir.

  Arı hastalıklarından birisi olan Avrupa yavru çürüklüğünün etmenleri, bal arısı larvalarına, ergin genç işçiler aracılığı ile ağız yoluyla bulaşabilmektedir. Hastalık taşıyıcı (portör) durumdaki genç işçi arılar, hastalığa yakalanmamaktadırlar. Hastalık kovandan kovana veya arılıktan arılığa bulaşabilmektedir. Bu bulaşma ise:

• Arıcılık malzemelerinden olan kovanda zararlı olarak bulunan bazı böcekler (mum güvesi gibi) ile olabilmektedir.
• Yağmacılık ve oğul verme durumuyla meydana gelebilmektedir.
• Genç işçi arıların kovan şaşırmalarından dolayı olabilmektedir.
• Kovanlar arası çerçevelerin değişmesi ile olabilmektedir.
• Kovan nakilleri ve bal arısı ticareti ile bulaşma gerçekleşebilir.
• Diğer bulaşma yolu ise zayıf kovanlardaki birleşmeler olabilmektedir.

      Arı larvaları hastalık yapan bakteriyi gıda maddeleri ile almaktadırlar. Bakteriler kısa bir zaman sonra yavruların bağırsaklarına geçerek bağırsak kıvrımları içinde gelişirler. Larva, pup dönemine geçtikten sonra da bağırsaktan göz içine atılırlar. Göz içinde bulunan bu atıkları işçi arılar temizlik sırasında alırlar ve diğer arı yavrularına bulaştırırlar. Bakteriler de yavruların gıdalarını ve bağırsak içeriğini yediklerinden dolayı larvaların pup dönemine oldukça zayıf girmelerine ya da girmeden hemen önce ölmelerine neden olmaktadır.

Kolonilerin Önemi

Arıcılık meslek grubunda önemli olan koloniler, gereken başarının olması için iyi bir bakıma ihtiyaç duymaktadırlar. İstenilen verimin elde edilmesi için arının bakımının yapılması, beslenmesi, kolonilerin doğru yönetimi, uygun arıcılık malzemelerinin kullanımı ve bunlar gibi birçok bilgi ve beceri gereklidir. İyi bir verim almak için ve bitkisel üretimde tozlaşmayı sağlamak için güçlü, kuvvetli kolonileri yetiştirmek önem arz eder.

   Bal, polen, ana arı, oğul, arı sütü, polinasyon ve diğer arı ürünlerinin üretiminde elde olan koloniler yeterli derecede güçlü olmazsa, üretimlerde de o derece düşük verim olur. Kolonilerde kuluçkalıklar arıyla tamamen dolduğunda, ballıkları petekleri takılmış vaziyette ilave edilmelidir. Ballıklar, koloniler kuluçkalıktaki mumları beyazlatmaya başladığı vakit ilave edilmelidir. Ancak koloniler sıcak sahil kesimlerinde kışlatılmış vaziyette ise hava şartları uygun hal almadan bir başka yöreye nail edilmemesi gerekir. Eğer bu şart göz önünde bulundurulmayıp yapılırsa nektar ve polen yetersizliğinden dolayı arılarda gelişme duraklar. Elverişli bir üretim istiyorsanız:

• İyi bir kışlama sonrasında iyi bir ilkbahar bakımının ve beslenmesinin sağlanması,
• Ana arının genç olması ve iyi özellikleri barındırması
• Kolonilerin hastalıksız, sağlıksız olması
• Temiz ve yeterli petek takılmış arıcılık malzemelerinden çerçeve bulunması
• Temiz kuluçkalık peteklerinin elde edilmesi
• Bal, polen toplamaya elverişli ve müsait 21. Gün yaşını tamamlamış güçlü bir işçi arı sayısı sağlanması ile elverişli bir üretim yılı sağlanır.

Şurup Verme İşlemi

   Arıların beslenmesi için verilecek besinler, doğru miktarda ve düzenli olarak takviye edilmelidir. İlkbaharda güçsüz kalmış kolonilere arıcılık malzemelerinden olan şurup çantalarıyla hem kolonilerin şuruplama işlemi yapılmakta hem de koloni kuluçkalığı daraltılmaktadır. Daha zayıf durumda olan koloniler var ise verilecek olan şuruplar boş peteklere doldurularak verilebilir. Diğer bir yandan, şuruplar kavanoz ile verilecekse de bu kavanozlarının ağızları tülbent gibi bir yardımcıyla bağlanır ve kovanın kuluçkalığı üzerine ters çevrilir. Konulan kavanozların düşmemesi veya devrilmemesi için kovan ağzına göre takoz gibi eşya konulabilir.

   Şuruplama işleminde çerçeve ve kavanozlar kullanılıyorsa bu kullanılan arıcılık malzemelerinin her gün kovandan çıkarılıp üstlerine yine şurup ilave edilmesi gerekir. Başka bir yöntem olan çanta şurupluk ile şurupla işleminde ise kullanılan şurup doğrudan şurupluğa dökülmektedir ve verilecek olan şuruplar günlük olarak verilmelidir. Kekler, şurupluk çantalarıyla verilebilir veya kuluçkalık çerçevelerinin üzerlerine de konabilir. Örtü bezine kek yapışmasın diye de kekin üzeri bir yağlı kâğıt ile örtülür. Kekler, her kovana yaklaşık 250 gram ile 5 kilo arasında verilebilir. Eğer uzun süre arı bunları almazsa bayatlama olur. Şurubun ve kekin akşam saatlerinde verilmesi yağmacılığın önüne geçmek açısından önemlidir.

    Şurup ve keklere koruyucu olarak ergin ve yavru hastalıklarına karşı ilaçlar eklenmesinde yarar vardır. Verilen şurupların ve keklerin şekerlenmemesi için ya da çok katılaşmaması için her koloniye neredeyse 1/8 çay kaşığı isabet edecek biçimde tartarik asit maddesinin eklenmesinde fayda vardır.

Kovan İçi Kontroller ve Arılığın Düzenlenmesi

  

  Arıcılık mesleğinde gerekilen başarıya ulaşmak için arının bakımı, beslenmesi konuları bir yana bu işle uğraş için önemli olan arıcılık malzemelerinin de varlığı önemli yer edinmektedir. Arıcıların doğa şartlarından yüksek seviyede faydalanması, sahip olduğu bilgi ve beceri kapasitesine bağlıdır. Arıcı, kolonileri gereken zamanda kontrol etmeli, arı hastalıklarına hâkim olmalı, kovan ısılarını muhafaza etmeli, arılığın düzenlenmesine önem vermelidir.

   Arıcılar, ileride yapacakları çalışmalar için kolaylık ve uygunluk sağlamak için kış mevsiminin çıkışında arıların henüz uçuşa geçmediği zamanlarda kovanların yerlerini değiştirebilirler. Bu işlem, gürültüsüz, sakin ve arının kolonisini sarsmadan yapılmalıdır. Ayrıca arıların kolonilerini şaşırmamaları, karıştırmamaları için kovanlara renk işareti koymada fayda vardır. Açık arazide konuşlandırılan arılıklarda kovanların taş vb. takozlar üzerine koyularak yerden yükseltilmesi gereklidir. Arıcılık malzemelerinden olan kovanın ise iç kontrolleri ihmal edilmemelidir. Civar ısısı 17 dereceyi bulduğunda kovan içi kontroller yapılabilir. Bu muayeneler için körük yakılır ve hafif bir dumanlamadan sonra kovanın dış sargısı açılır. İçten yapılmış vaziyette olan sargı vb. maddelerin de gereksiz olanları alınır. Bunlar sonucunda kovanın temizliği yapılır.

    Kovan temizliğinde ise arılı ve ballı olan çerçeveler de temizlenmiş kovanlara yerleştirilir. Boşalmış olan arıcılık malzemelerinden kovan da temizlenerek yeniden kullanılmaya hazır vaziyete gelmiş olur. Diğer bir taraftan arılı çerçeveler incelendiği sırada kovanın üzerinde tutulmalıdır. Bunun nedeni ise ana arı ve genç arıların düşebilme ihtimalinden kaynaklanmaktadır.

Bal Arısının Biyolojik Mücadeleye Etkisi

Arıcılık, arı ile ilgili tüm ilgileri gerektiren ve arının beslenmesi, barınması ve onun için gereken arıcılık malzemelerini kullanım beceri donanımına sahip olmayı gerektiren bir meslek grubudur. Oluşabilecek arı üzerindeki olumsuz durum arıcıyı da etkileyeceğinden arıcının dikkatli ve bilgili olması gerekmektedir. Bal arısı, en çok çalışan hayvan niteliğinde olup ürünleri ise insan sağlığı açısından değeri ölçülemeyecek düzeydedir.

   Bal arısı, biyolojik mücadelelerde kullanılmaktadır. Beyaz mum kabuklu böceği, narenciye bahçelerine zarar yol açan bir türdür. Bu türün yol açtığı zararları önlemek için ise bal arısı kullanılmaktadır. Bu duruma kanıt olabilecek bir olayı, Avustralyalı bir arıcı yaşamıştır. Avustralya’da Sidney yakınlarında yetişen ve banksia ismi verilen bir bitki türünün balı oldukça sevilmektedir. Bir arısı, bu bitkiden bal sağlamak amacıyla arıcılık malzemelerinden olan kovanlarını banksialara oldukça yakın yerler olan narenciye bahçesinin içine koymuştur. Fakat narenciye bahçesi bir turunçgil zararlısı olan beyaz mum kabuklu böceğinin (ceroplastes destructor) dadanması yüzünden kurumak üzere durumdadır.

   Arıcı, kovanlarını bu bahçeye yerleştirdikten bir süre sonra arıların bu kabuklu böceğe ait mum örtülerini kovana taşıdıklarını ve bunun da propolis yapımında kullanıldığını gözlemlemiştir. Bir süre sonra kovanlara yakın mesafede olan ağaçlar gözle görülebilecek biçimde beyaz mum kabuklu böceğinden temizlenmiş duruma gelmiştir. Arıcının bu gözlemi, bal arısının oldukça olumlu ve etkili bir sonuç verdiğini açıkça göstermektedir.

Nosema Hastalığı İle Mücadele

 Arı ürünlerinin ve arıcılık malzemelerinin popülaritesi arttıkça, arıcılık mesleğine olan yönelim de ilgi çekmektedir. Arıcılık mesleği gerekli donanımları beraberinde getiren ve sadece kazanç sağlamak amacıyla bilinçsizce yapılabilecek bir meslek grubu değildir. Arının sağlığını korumak, beslenmesini ve bakımını yapmak, hastalıklara karşı önlem almak gibi birçok gereklilikleri vardır bu mesleğin. Örneğin nosema adındaki bir hastalık hem arıyı hem de arıcıyı tehdit etmektedir ve bu gibi durumlar gereken bilgi ve beceriyi görmez ise kötü sonuçları beraberinde getirebilir.

   Nosema hastalığında mücadele için yapılan araştırmalarda, nosemaya karşı etkili olan fummagillin içeren ilaçlar olduğu ortaya çıkarılmıştır. Lakin fummagilli, nosema sporlarını öldürücü etkiye sahip olmayıp sadece amipsi biçimlerinin gelişimini engelleyip arılarda bulunan nosema sporlarındaki sayının artmasını durdurucu etki eder. Böylece de arının hastalığa yakalanma sürecini durdurmaktadır. Diğer biryandan kullanılan ilaç, hasta arıyı iyileştirmemektedir ve sadece yaşama gücünü artırmaktadır. İlaç, arıcılık malzemelerinden olan kovanın içi ve dışı beslenmesinde şurup içinde, pudra şeker ile karıştırılıp toz halinde ve kek içine de eklenerek verilebilmektedir.

   Pratik yollardan temin edilen tecrübelere göre, şurup ile ilaçlama, 1 litre şuruba 1,5 gram ilaç karıştırılarak yapılmaktadır. İki veya üç hafta boyu günde ¼, ½ litre şurup, arıcılık malzemelerinden kovana verilir ve yakın civarlarda bulunan su kaynaklarına ilaçlı şurup eklenmesi ilacın arılar tarafından eşit bir şekilde alınmasını sağlar.

Kovan Sağlığı

   Arıcılık, temel olarak bal arısı kolonilerinin beslenmesi ve her türlü bakımı ile arı ürünleri elde etmek için zirai kazanç sağlanan bir meslek olup gerekli arıcılık malzemelerini kullanmayı gerektiren bir zanaattır. Bu meslekte genellikle bal üretimi hedeflenmektedir ve balın yanı sıra elbette başka ürünler de elde edilmektedir. Örnek olarak balmumu, propolis, arı sütü ve polen gibi ürünleri gösterebiliriz.

   Arıcılıkta, sahip olunan arıların sağlığı oldukça önemli bir yere sahiptir. Çünkü ana uğraş alanını arılar oluşturmaktadır ve arılar sağlıklı değil ise sıkıntılar meydana gelebilir. Örneğin kovanda yayılan bir hastalık, tüm kovanı etki altına alıp arıları öldürebilmekte, üstüne üstlük arıcıya da zarar verebilmektedir. Bu yüzden arıcılara büyük görev düşmektedir ve gerekli bilgi ve beceriyi bünyesinde bulundurarak önlemlerini almalıdır. Kötü hava durumlarında arılar uçuşa çıkamayabilirler ve kovan içerisindeki sporlu dışkıları kovan içine bırakabilirler. Bu durum ise kovan içerisindeki hastalığın bulaşma ihtimalini artırmaktadır. Bu tür kötü durumlar, uçuş engellerinin çokluğu ve uzun dönem devam eden sert hava koşulları, kovan içindeki sağlıklı olan arıların da kısa süre içerisinde ve yoğun bir şekilde hastalanmalarına sebep olabilir.

    Genç işçi arıların hastalığa yakalanmaları arıcılık malzemelerinden olan kovanların geleceğiniz de etkilemektedir. Genç arılar aldıkları sporlardan sonra uçma yaşına geldiklerinde yüzde sekseni hastalığa yakalanmış olur ve bu arılar uçuşa başladıklarında çevrelerdeki su kaynaklarını ziyaret etmektedir. Böylece suları dışkılarıyla kirletirler ve bu suları kullanan diğer arılar da sporları alıp kendi kovanlarına hastalık bulaştırırlar.

Nosema

Arıcılık mesleği, bilgi ve beceri gerektiren bir uğraştır. Arı ve arı ürünlerinin bakımı ve elde edilmesi hayıflanmayacak bir iş olduğu için gereken arıcılık malzemeleri, bilgiler ve becerilerin sağlanmış olması gerekmektedir. Örneğin arı hastalıkları ve zararları arıcılık mesleğinde önemli bir konudur. Ergin arılarda görülen Nosema hastalığı vardır ve bu hastalığın sebebi bir protozoa olan Nosema apisdir (zander). Bu sözünü ettiğimiz hastalık, ana, işçi ve erkek arıların her birinde de görülebilmektedir. Bu hastalığın arıcılara vermiş olduğu zararlar diğer arı hastalıklarının verdiği zararlardan ne yazık ki daha fazladır.

   Nosema apis, tek hücrelilerin sporlular sınıfındandır ve nosema çeşitleri birçok böcek gruplarında ve omurgalı hayvanlarda (özellikle balıklarda) görülebilmektedir. Arıların ise ve nosema apis sporlarını yiyeceklerle almaktadırlar. Çevrede bulunan arılardan bulaşan bu sporlar arıcılık malzemelerinden olan kovan içerisine geldiğinde hızla yayılabilmektedir. Hızlı bir şekilde arıdan arıya geçen bu spor kovan içerisindeki tüm arıların hastalığa bulaşmasına sebep olmaktadır.

   Nosema, arıların orta barsak epiteline yerleştiğinden dolayı hastalığın bulaşması da dışkı yolu ile olmaktadır. Bu hastalığın belirtileri çevre koşulları ve kovanın durumuna göre değişkenlik gösterebilmektedir. Mesela kimi zaman kovandaki bütün arılar Nosema ile kaplı olduğu halde kovanda hiçbir hastalık belirtisi görülmeyebilir. Nosema, bulaştığı bağırsak epitel hücrelerinin fonksiyonlarını engelleyebilmektedir ve arı güçlü ise barsak epiteli yenilenebilir. Bu durum ise hastalığın oldukça geç görülmesine sebebiyet verebilmektedir.

Arıcılığın Önemi

 

 Arıcılık, özel bir uğraş, ilgi ve beceri gerektiren meslek gruplarından birisi olup hem de bir sanat dalı niteliğindedir. Doğanın vızır vızır çalışanı canlılar olan arıları beslemek, onların bakımını yapmak, onlar için uygun arıcılık malzemelerini seçmek ve ürün elde etmek gibi birçok uğraşın tümünü bu meslek karşılamaktadır. Arıcılığın önemli bir konusu da doğru arılık bulmaktır ki arıların düzgün bir şekilde üretim sağlaması için bu seçilecek doğru arılıkta muhafaza edilmeleri gerekmektedir.

   Arıcılık mesleğinde diğer önemli nokta ise arıların beslenmesidir. Mevcut kolonilerden yeterli veya yüksek verim almak için ana kaynağımız olan arıların düzenli olarak beslenmesi gerekmektedir. Arıların çokça gereksinim duydukları besinler ise karbonhidrat ve şekerlerdir. Yetişme çağındaki arılar gelişimleri için ayrıca polene ihtiyaç duymaktadırlar ama ergin arılar sadece karbonhidrat ile hayatlarını devam ettirebilirler. Arıcılık malzemelerinden olan kovanda, yeterince içerisinde bal bulunsa bile polen bulunmadığı zaman kolonilerin gelişmeleri duraksamaktadır. Arıların tutulduğu birtakım malzemelere gereksinim duyulur ve bunlar ahşap veya benzer kutulardır. Arılar için iki türde kovan bulunmaktadır ve bunlardan birisi silindirik diğeri de prizma biçimli fenni kovanlardır.

   Arıların tutulduğu malzemelerden ayrı olarak ayrıca birçok çeşit arıcılık malzemelerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlardan bazıları maske, tulum, eldivenler, arıcı körükleri gibi malzemelerdir. Verimli bir arıcılık yapılmak isteniyor ise arıları doğal çevrelerinden ayırmamak gerekir ve gerekli bakımlar düzenli şekilde yapılıp ihmal edilmemelidir.

Bal Süzme Makinası Nedir?

En önemli arıcılık malzemelerinden biri olan bal süzme makinesidir bunun sebebi olarak ise zaten arıcılık mesleğinin amacı zaten bal çıkarmak ve elde etmek olduğunu söyleyebiliriz. Her canlı gibi arılar da özen isteyen bir gruptur. Ana madde olarak galvaniz saç ve paslanmaz çelikten yapılmaktadır. Bu maddeler kullanılarak yapılan kazanın 2 ya da 4 adet kafes koyulur. Daha sonrasında ise bu malzemeleri çevirmeye yarayan dişliler işin içine girmektedir. Fiziksel olarak genel anlamıyla böyle olan bu makine en önemli besin kaynaklarımızdan biri olan balın üretilmesinde oldukça önemli bir alettir.  Özellikle süzme bal cinsinde bal üreticisi olan arıcıların en gözde arıcılık malzemelerinden bir tanesidir. Bu ürünün değeri oldukça fazla ve pahalı bir makinedir. Kullanılan ham maddeye göre çerçeve çeşidi ve boyutlarında değişme olmaktadır. Örnek olarak dadan çerçevelerini verecek olursak 30*40 boyutu ya da langstrot çerçevelerinde ise 25*44 boyutunda çerçevelerden bahsedebiliriz. Bahsi geçen bu çerçeve boyutları kazanların içine rahat bir biçimde girebilmekte olduğunu bildirmekte fayda vardır. Peteklerde bulunan ballar sır bıçağı ya da sır tarağı yardımı ile sıyrıldıktan sonra sızdırma makinelerinin kafeslerine özenle yerleştirilmelidir. Dişli çarkların çevrilmesi ile petekler içerisindeki bal kazanın cidarına denilen bölümüne atılmaktadır.  Kazanın bu bölümünde bal sızdırılarak kazanda toplanır. Daha sonraki işlem ise özel bal musluklarından boşaltılması gerçekleşir. Bu makinenin de kendi içerisinde çeşitleri vardır, elektrik ile çalışan türü örnektir.

Arıcılık Maskesi-Eldiveni Nedir?

Arıcılık mesleğinin devamlılığı ve iyi ürün elde etmek için kullanılan arıcılık malzemelerine dikkat etmek gerekmektedir. Bu malzemelerden bir tanesi de arıcılık maskesidir. Bu maskenin iki türü vardır. İlk olarak boyundan geçirmeli maskeden bahsetmekte yarar vardır. Bu maske haricinde ise kol ve gövdeyi de korumaya yarayan gömlekli maske olarak isimlendirilen bütün vücudu kaplamaya ve korumaya yarayan bir de tulum maskeler mevcuttur. Beyaz Amerikan bezi diye adlandırılan kalın ve dayanıklı üründen yapıldığı şekli gibi madeni ve plastik tül ürününden yapılmış olan ve hava almak için oldukça yararlı ayrıca da yumurta ve yavru arıların görülmesine engel olmayan şekilde yapılmaktadır. Arılarla uğraşırken ve işlemleri halletmeye çalışırken terlemenin önüne geçmek ve yapılan işi daha zevkli hale ve kolay bir iş haline getirmek için kullanılan maskenin hava alan ve ferah bir maske olması önemlidir. Arıcı eldiveni ise kollara ve dirsek kısımlarına kadar çekilebilen eldiven türleri vardır. Bu türlerin de maskeler gibi hangi malzemeden yapıldığı oldukça önemlidir. Bu kollara çekilen eldiven türleri ise özel olarak yapılanlardır. Bu eldivenler ise deriden yapılır genel olarak. Bu arıcılık malzemesi de bilek üstüne kadar çekilen kısmı ise bezden yapılır ve plastik kısmına doğru boğumlanmaktadır.  Piyasada çok çeşitli malzemeden yapılmış arıcılık eldivenleri bulunmaktadır. Eldivenler olarak plastik malzemeden yapılmışları arı iğnelerinin içeri geçmesine neden olmaktadır. Ayrıca da kullanım sırasında elleri çok fazla terletmektedir.

Arıcılık Mesleği

Arıcılık mesleği hayıflanılmayacak bir meslek olup bilgi ve beceri gerektirmektedir. Arılardan balmumu, arı sütü, bal gibi birçok arı ürünlerinin elde edilmesi ve bu elde edilen ürünlerin de pazarlanması için çalışan kişilere arıcılık mesleğini icraat ediyor diyebiliriz. Arıcılar, arıcılık malzemelerine hâkim, arının yaşamı hakkında gerekli bilgi birikimine sahip olmalıdırlar.

Arıcılık, bal arısının kolonilerinin bakımının yapılması, onların beslenmesi ve arı ürünlerinin elde edilmesini zirai kazanç ile sağlayan meslektir. Bu mesleği yapan kişilere arıcı denilmektedir. Bu meslekte en çok üretim ise baldadır. Sadece bal ile sınırlı kalmayıp aynı zamanda polen, balmumu, arı sütü, propolis ve arı zehri de elde edilen ürünler arasındadır. Arıcılık mesleğinde birçok arıcılık malzemesi bulunmaktadır. Örneğin arı kolonilerinin tutulduğu ahşap veya diğer malzemelerden yapılmış kutular vardır ve bu kutulara arı kovanı denilmektedir ki bu en önemli arıcılık malzemelerinden birdir. Bu kovanlar iki çeşitte olup silindirik olanlara kara kovan denilmekte ve prizma şeklinde olanlara da fenni kovan denilmektedir.

Arıcılık mesleğinde genellikle arılık denilen şey coğrafi konumu ve ekolojisi bu işe uygun olan yerlerde yapılmaktadır. Arı kolonilerinin tüm yıl boyunca aynı aralıklarda tutulması ve bakımlarının yapılmasına sabit arıcılık adı verilmektedir. Fakat eğer arı kolonileri yaz aylarında daha çok çiçek çeşitliliğine sahip ve daha uygun ekolojiye sahip bölgelere tanışırsa da seyyar arıcılık adını alır.